سایت جـامع آستـان وصـال شامل بـخش های شعر , روایت تـاریخی , آمـوزش مداحی , کتـاب , شعـر و مقـتل , آمـوزش قرآن شهید و شهادت , نرم افزارهای مذهبی , رسانه صوتی و تصویری , احادیث , منویـات بزرگان...

مدح و مرثیۀ امام جعفر صادق علیه‌السلام

شاعر : محمد زوار
نوع شعر : مدح و مرثیه
وزن شعر : فاعلاتن مفاعلن فعلن
قالب شعر : چهارپاره

خلق و خـویت پـیـمـبری بوده            قـلـمـت کـار حــیــدری کـرده
از مـقــام فُـضـَیـل۱ فـهـمـیـدم            منـبـرت شیـعـه‌پـروری کـرده


مـرجــع و مـقــتـدای دنـیـایـی            ای امــــام تــمـــام دوران‌هـــا
ریـزه‌خـوار کـلام پُـر فـیضت            سِـیـلـی از جـابـربن‌حـیان‌ها ۲

ای کـه بـا هـر روایـت نـابـت            مثل خـورشیـد می‌درخـشیـدی
با کـلامـی فـصـیـح بر شیـعـه            آبـرویـی عــظــیـم بـخـشـیـدی

عـلــمـا در مـنــاظــره بــا تـو            همه انگـشت بر دهـان مانـدند
فـــقــهــای مــذاهــب دیــگــر            در کلاس تو درس میخواندند۳

بــا اشـــاره تــمــام مـــردم را            در همان لحـظه بنده میکردی
مات و مبهـوت کـار تو بـودند            تا که یک مرده زنده میکردی۴

همچـو دریای رحـمـتی بودی            که دل از هر کـویر می‌بـردی
ظاهراً مثل مرتـضی هر شب            نـان بـرای فـقـیـر می‌بـردی۵

روضه‌خوان حسین بودی، ای            بـانـی روضـه‌هـای عــاشـورا
هر کـجـا فـرصتـی مهـیـا شـد            گـریـه کـردی برای عـاشـورا

هر کـجـا فـرصتـی مـهـیـا شد            مـثـل ابـری بـه نـالـه افـتـادی
یــاد گـهـوارۀ عــلـی اصـغــر            یـاد طـفـل سـه‌ سـالـه افـتــادی

هر زمان شیرخواره‌ می‌دیدی            یـاد طـفـل ربــاب مـی‌کــردی
نـاگـهـان بین روضه آقـا جـان            یـاد بــزم شــراب مـی‌کــردی

آخـرش هـم شـبـیـه عـاشــورا            روضه‌های تو هم رقم خوردند
بــی‌عــبـا و بــدون عــمّــامــه            پا بـرهـنـه کجـا تو را بـردند؟

هـر کـجـا رفــتـه‌ای ولـی آقــا            معـجری از سری کـشیده نشد
جای شکرش هنوز باقی هست            سـری از پیکـری بُـریـده نـشد

من بـمـیـرم بـرای مـظـلـومـی            که سر از پیکـرش جدا کردند
بـی‌حــیـا هـا ســر امــامــم را            جـلـوی مــادرش جـدا کـردنـد

من بـمـیـرم بـرای جـسمی که            تـه گـودال زیـر و رو کـردنـد
پیش چشمان خواهـرش زینب            نـیـزه را در گـلـو فـرو کردند

نقد و بررسی

بیت زیر به جهت انطباق بیشتر با روایات معتبر تغییر داده شد



حـرمـتـت را شـکـسـتـه‌انـد آقا            بـدنت را کـشان‌ کـشان بُـردنـد



۱ـ فضیل یکی از یاران امام صادق علیه‌السلام بوده است. در روایت است که حضرت هرگاه او را مى‌دید مى‌فرمود: هر که دوست دارد که نظر کند به سوى مردى از اهل بهشت پس نظر کند به سوى این مرد. منتهی‌الآمال، باب هشتم. در تاریخ حضرت صادق علیه‌السلام.



۲ـ جابربن‌حیان را باید بزرگترین دانشمند در صحنه علوم در قرون وسطی دانست که از شاگردان و دوستان امام صادق علیه‌السلام بوده است.



۳ـ ابوحنیفه که پیشوای معروف گروه حنفی‌هاست یکی از شاگردان معروف امام صادق علیه‌السلام بود، این مسئله را شبلنجی در نورالابصار، ابن حجر در صواعق، شیخ سلیمان در ینابیع المودة، ابن صبّاغ در فصول، و آلوسی در مختصر التحفه الاثنی عشریه، ص ۸ و دیگران تصریح کرده‌اند. او بخاطر همین شاگردی بود که اعتراف کرد: «دانشمندتر از جعفر بن محمد ندیده‌ام.»



۴ـ اشاره به زنده کردن محمد حنفیه به اذن خدا برای سید حمیری. منتهی‌الآمال. ، باب هشتم. در تاریخ حضرت صادق علیه‌السلام.



۵ـ نان بردن آن حضرت برای فقرای ظلۀ بنی‌ساعده در شب. منتهی‌الآمال، باب هشتم. در تاریخ حضرت صادق علیه‌السلام